کم خونی چیست و راهکارهای درمان آن
در رابطه با پرسش کم خونی چیست؟، خوب است بدانید کم خونی یک بیماری میباشد که در آن سطح هموگلوبین (Hb) در خون کاهش مییابد. هموگلوبین یک نوع پروتئین است که در سلولهای قرمز خون یافت میشود و مسئولیت اصلی آن حمل اکسیژن به اندامهای بدن است. کاهش سطح هموگلوبین میتواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله فقدان ویتامین از نوع B12 ، خونریزی داخلی یا خارجی، عفونتها، بیماریهای مزمن، کمبود و فقر آهن و غیره باشد. به صورت کلی علائم کم خونی شامل خستگی، ضعف عمومی، تنگی نفس، سردرد، بی اشتهایی و کاهش قدرت جسمی است؛ همچنین افراد کم خون معمولا رنگ پوست زردی دارند. بنابراین در صورت تجربه علائم کم خونی بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا علت و درمان مناسب را تعیین نماید.
بررسی علتهای کم خونی
علت کم خونی میتواند به دلایل مختلفی باشد که یکی از علل شایع آن کمبود آهن است. در حقیقت آهن نقش حیاتی در ایجاد هموگلوبین دارد و کمبود آن قادر است باعث کاهش تشکیل سلولهای قرمز شود. علل دیگر کم خونی میتواند حاوی کمبود ویتامین B12، از بین رفتن خون فراوان و غیره باشد. همچنین در برخی موارد، بدن قادر به جذب و استفاده از ویتامین B12 نیست که این بیماری رخ میدهد. این شرایط معروف به فقدان ویتامین B12 میباشد که به مرور زمان موجب ایجاد بیماری کم خونی میشود.
همچنین از دلایل دیگر علت کم خونی برخی بیماریهای مزمن مانند سرطان، بیماری کلیوی، بیماریهای قلبی و غیره هستند که موجب ایجاد کم خونی خواهند شد. این بیماریها معمولا سبب انهدام سلولهای خونی میشوند و تولید هموگلوبین را کاهش میدهند. علاوه بر موارد ذکر شده خونریزی ناشی از زخم، عمل جراحی، عوارض داروها و غیره نیز می توانند به کم خونی منجر شوند. در صورت از دست دادن خون بیش از حد، بدن قادر به تولید هموگلوبین برای جبران خونریزی نخواهد بود. در نهایت اکثر افراد به دلایل ژنتیکی به کم خونی گرفتار میشوند. برخی از این افراد ممکن است تولید هموگلوبین کمتری داشته باشند یا سلولهای خونی آنها زودتر از حد نرمال تخریب شوند.
معرفی عوارض کم خونی
عوارض کم خونی به شدت و مدت زمان آن بستگی دارد. در صورتی که کم خونی به طور شدید و برای مدت طولانی باشد، ممکن است عوارض جدی برای سلامتی ایجاد شود. برخی از عوارض این بیماری عبارتند از:
خستگی و ضعف: از عوارض کم خونی ایجاد خستگی و بی حسی است. در حقیقت کاهش هموگلوبین باعث نقص در تامین اکسیژن به بافتها میشود که باعث خستگی و ضعف عمومی خواهد شد.
تنگی نفس: کاهش اکسیژن در خون میتواند باعث تنگی نفس و سرفه شود.
سردرد و سرگیجه: کمبود اکسیژن به مغز سبب سردرد و سرگیجه خواهد شد.
اختلالات قلبی: از عوارض کم خونی ایجاد مشکل در عملکرد قلب است. در واقع کمبود اکسیژن به قلب میتواند علائمی همچون ضربان قلب نامنظم، درد قفسه سینه و عدم تحمل فعالیتهای روزمره را ایجاد کند.
پوست بی رنگ و خشک: کاهش خون در بدن باعث بی رنگی و خشکی پوست میشود.
ضعف عضلانی: کاهش تامین اکسیژن به عضلات میتواند موجب ضعف عضلانی شود.
اختلالات تمرکز و حافظه: آخرین عوارض کم خونی ایجاد اختلال در حافظه است. در واقع کاهش اکسیژن به مغز باعث اختلالات تمرکز و حافظه خواهد شد.
در صورت تجربه هر یک از عوارض کم خونی پیشنهاد میشود به پزشک مراجعه کنید تا علت کم خونی را شناسایی کند و درمان مناسب را برای شما تجویز نماید.
انواع بیماری کم خونی
برای درمان کم خونی راههای گوناگونی وجود دارد که باید با توجه به علت آن انجام گیرد. در صورت فقر آهن، مصرف داروهای آهن و تغذیه مفید میتواند نتیجه بخش باشد. داروهای آهن در قالب قرص و شربت وجود دارند که باید بر حسب توصیه پزشک مصرف شوند. همچنین مصرف غذاهایی که حاوی آهن هستند نیز برای درمان کم خونی توصیه میشوند. برخی از منابع غنی آهن شامل گوشت قرمز، جگر، ماهی، سبزیجات مانند اسفناج و کلم، لوبیا و نخود هستند. در صورت کمبود ویتامین B12 ، مصرف مکملهای مربوطه و تغذیه سالم میتواند به درمان کم خونی کمک فراوانی کند.
علاوه بر مصرف مکملها، رعایت یک رژیم غذایی سالم و متنوع نیز بسیار ضروری است. باید رژیم غذایی خود را با مشاوره پزشک یا متخصص تغذیه تنظیم کنید تا درمان کم خونی به مرور زمان انجام شود. در صورت داشتن نشانههای کم خونی به پزشک مراجعه نمایید. پزشک ممکن است نیاز به تستهای خونی بیشتری داشته باشد تا علت آن را تشخیص دهد و درمان کم خونی مناسب را تجویز کند. همچنین در صورتی که علت بیماری کم خونی ناشناخته است، امکان دارد نیاز به انجام تستهای تشخیص دیگری مانند آزمایشهای تصویربرداری داشته باشید.
درمان کم خونی با شیوههای طب سنتی
علاوه بر اقداماتی که در بالا ذکر شد برخی از روشهای طب سنتی نیز میتوانند در درمان کم خونی موثر باشند. در حقیقت آویشن یک گیاه دارویی است که به عنوان تامین منبع آهن بدن شناخته میشود. مصرف منظم آویشن میتواند به بهبود سطح آهن در بدن کمک کند. همچنین زعفران به عنوان یک منبع غنی آهن شناخته شده است. مصرف منظم زعفران میتواند به درمان کم خونی کمک فراوانی کند. عسل حاوی مقادیر قابل توجهی از ویتامینها و مواد معدنی است که میتواند در بهبود علائم کم خونی موثر باشد. مصرف ادویههایی مانند زیره سبز، زنجبیل و کرفس قادر هستند به سیستم ایمنی و درمان کم خونی کمک کنند.
بیشتر بخوانید : دلایل خون دماغ کودکان
برای جلوگیری از ابتلا به کم خونی چه اقداماتی انجام دهیم؟
برای پیشگیری از کم خونی میتوانید اقدامات متفاوتی را انجام دهید. در حقیقت یک رژیم غذایی سالم و با مصرف مواد غذایی حاوی آهن و ویتامینها را دنبال کنید تا به عوارض کم خونی دچار نشوید. در صورت نیاز ممکن است پزشک به شما توصیه کند که داروهای آهن در قالب قرص یا شربت مصرف کنید. این مکملها به شما کمک میکنند تا نیاز بدن به آهن را برطرف کرده و همچنین به درمان کم خونی بپردازد. خوب است بدانید امکان دارد متخصص مورد نظر، به شما توصیه کند که مکمل و داروهای ویتامین B12 و اسید فولیک مصرف نمایید. این مکملها به شما کمک میکنند تا نیاز بدن به این ویتامینها را برطرف کرده و در نتیجه کم خونی بهبود پیدا کند.
همچنین سعی کنید از عواملی که میتوانند باعث کم خونی شوند پرهیز کنید. به عنوان مثال مصرف الکل را محدود کنید و از خونریزیهای غیر عادی مانند خونریزی دوران قاعدگی یا خونریزی پس از ضربه جلوگیری نمایید .با اتخاذ این اقدامات میتوانید از کم خونی جلوگیری کنید و همچنین به درمان کم خونی بپردازید و سلامتی خود را حفظ نمایید. همچنین در صورت بروز هرگونه علائم نگران کننده پیشنهاد میشود به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت نمایید.