10 بیماری‌های واگیر مهم در 2024
در دنیای پرشتاب امروز، بیماری‌های واگیر همچنان تهدیدی جدی برای سلامت انسان‌ها محسوب می‌شوند. در این مقاله، به بررسی 10 بیماری‌های واگیر مهم و خطرناک پرداخته و راهکارهای پیشگیری و کنترل هر یک را به طور خلاصه شرح خواهیم داد. رعایت بهداشت فردی و اجتماعی، به عنوان اولین قدم در پیشگیری از بیماری‌های واگیر، از اهمیت بالایی برخوردار است. شناخت این بیماری‌ها، به ما کمک می‌کند تا با علائم و نحوه انتقال آنها بیشتر آشنا شده و اقدامات لازم برای جلوگیری از ابتلا و انتشار آنها را انجام دهیم.
آیا تا به حال به این سوال فکر کرده‌اید که چه بیماری‌های واگیری بیشترین شیوع را دارند و چگونه می‌توان از آنها پیشگیری کرد؟
در این مقاله، با ارائه اطلاعات علمی و معتبر، شما را با بیماری‌های واگیر مهم در سال 2024، راه‌های انتقال و راهکارهای پیشگیری و کنترل موثر آنها آشنا خواهیم کرد.
آشنایی با 10 بیماری‌های واگیردار خطرناک
بیماری‌های واگیر همچنان به عنوان یکی از مهم‌ترین چالش‌های سلامت عمومی در دنیا مطرح هستند. این بیماری‌ها از طریق عوامل مختلفی مانند باکتری‌ها، ویروس‌ها و انگل‌ها به انسان منتقل می‌شوند.
در این بخش، به معرفی 10 بیماری‌های واگیردار مهم که در سال‌های اخیر، به خصوص در سال‌های 2023 و 2024، بیشترین آمار شیوع و ابتلا را داشته‌اند، می‌پردازیم. شناخت این بیماری‌ها و راهکارهای پیشگیری و کنترل موثر آنها از اهمیت بالایی برخوردار بوده و می‌تواند به حفظ سلامت شما و اطرافیانتان کمک کند.
1. کووید 19
معرفی: بیماری تنفسی- ویروسی که توسط ویروس SARS-CoV-2 ایجاد می‌شود. این ویروس از طریق قطرات تنفسی آلوده که هنگام سرفه، عطسه یا صحبت کردن فرد بیمار در هوا منتشر می‌شوند، به افراد دیگر سرایت می‌کند. علائم کووید-19 شامل تب، سرفه (معمولاً سرفه خشک)، خستگی، تنگی نفس، درد عضلانی، سردرد، گلودرد، از دست دادن حس بویایی و … است.
پیشگیری و کنترل: واکسیناسیون، که شامل تزریق دو یا سه نوبت واکسن در فواصل زمانی مشخص است، یکی از موثرترین راه‌های پیشگیری از کووید-19 است. سایر اقدامات پیشگیرانه شامل شستشوی مرتب دست‌ها با آب و صابون یا استفاده از ضدعفونی‌کننده دست، استفاده از ماسک در مکان‌های عمومی و شلوغ، حفظ فاصله فیزیکی حداقل 1.5 متر از افراد بیمار و … می‌شوند.
2. آنفولانزا
معرفی: یکی از این بیماری‌های واگیردار خطرناک که توسط ویروس‌های آنفولانزا A و B ایجاد می‌شود. این ویروس‌ها از طریق سرفه، عطسه یا صحبت کردن فرد بیمار در هوا منتشر شده و به افراد دیگر سرایت می‌کنند. علائم آنفولانزا شامل تب ناگهانی، سرفه (معمولاً سرفه خشک)، گلودرد، درد عضلانی، خستگی، سردرد، لرز و … است.
پیشگیری و کنترل: واکسیناسیون سالانه آنفولانزا بهترین راه پیشگیری از این بیماری است. واکسن آنفولانزا به بدن کمک می‌کند تا آنتی‌بادی‌هایی را برای مقابله با ویروس‌های آنفولانزا تولید کند. سایر اقدامات موثر شامل شستشوی مرتب دست‌ها با آب و صابون یا استفاده از ضدعفونی‌کننده دست، استفاده از ماسک و … می‌شود.
3. سل
معرفی: بیماری عفونی ناشی از باکتری مایکوباکتریوم توبرکلوزیس که به ریه‌ها حمله می‌کند. این باکتری می‌تواند از طریق هوا و از طریق تنفس هنگام سرفه، عطسه یا صحبت کردن فرد بیمار منتشر می‌شوند. علائم سل ریوی شامل سرفه‌های خلط دار خونی به مدت بیش از سه هفته، تب، تعریق شبانه، کاهش وزن، خستگی و تنگی نفس است.
پیشگیری و کنترل: واکسن BCG که به طور معمول در دوران کودکی تزریق می‌شود، می‌تواند از ابتلا به سل شدید در کودکان جلوگیری کند. سایر اقدامات پیشگیرانه عبارتند از: شناسایی و درمان افراد مبتلا به سل فعال، استفاده از ماسک، تهویه مناسب در محل زندگی و … .
4. ایدز HIV/AIDS
معرفی: بیماری عفونی ناشی از ویروس HIV که به سیستم ایمنی بدن حمله کرده و همیشه به عنوان یکی از رایج ترین بیماری‌های واگیردار کشنده در دنیا محسوب می‌شود. این بیماری می‌تواند از طریق رابطه جنسی محافظت نشده، به اشتراک گذاشتن سوزن‌های آلوده و از طریق مادر به کودک حین بارداری، زایمان یا شیردهی منتقل شود. علائم آن شامل ضعف سیستم ایمنی، عفونت‌های مکرر، کاهش وزن و در مراحل پیشرفته، مرگ است.
پیشگیری و کنترل: هیچ راهی برای درمان قطعی HIV وجود ندارد، اما با استفاده از داروهای ضد ویروسی می‌توان بیماری را کنترل کرده و طول عمر افراد مبتلا را به طور قابل توجهی افزایش داد. استفاده از کاندوم، عدم تزریق مشترک و درمان‌های ضد ویروسی از روش‌های پیشگیری و کنترل موثر این بیماری هستند.
بیشتر بخوانید: انواع بیماری مقاربتی؛ آشنایی با علائم، تشخیص و روش های درمان
5. هپاتیت B
معرفی: بیماری کبدی ناشی از ویروس HBV که می‌تواند منجر به سیروز کبدی و سرطان کبد شود. علائم هپاتیت B در مراحل اولیه ممکن است خفیف و شبیه آنفولانزا بوده و شامل خستگی، حالت تهوع، استفراغ، درد شکم و زردی پوست و چشم باشد.
پیشگیری و کنترل: واکسن هپاتیت B بسیار موثر و ایمن است و می‌تواند از افراد در برابر عفونت محافظت کند. سایر اقدامات پیشگیرانه برای هپاتیت B عبارتند از : پرهیز از به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی مانند تیغ ریش‌تراشی و … .
6. هپاتیت C
معرفی: بیماری کبدی ناشی از ویروس HCV که می‌تواند منجر به سیروز کبدی و سرطان کبد شود. این ویروس عمدتاً از طریق تماس با خون کثیف، به خصوص از طریق به اشتراک گذاشتن سوزن‌های آلوده، منتقل می‌شود. علائم آن نیز شامل خستگی، حالت تهوع، استفراغ، درد شکم و در مراحل پیشرفته، ورم پاها و شکم است.
پیشگیری و کنترل: استفاده از کاندوم، پرهیز از به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی مانند تیغ و عدم تزریق مشترک از روش‌های پیشگیری از وقوع این بیماری محسوب می‌شوند.
7. مالاریا
معرفی: بیماری انگلی ناشی از پشه‌های آلوده که علائمی مانند تب، لرز، تعریق، درد عضلانی و کم خونی را به همراه دارد.
پیشگیری و کنترل: این روش‌ها معمولا شامل استفاده از پشه بند در صورت خوابیدن در فضای باز، استفاده از داروهای ضد مالاریا و از بین بردن محل‌های تجمع پشه، می‌شوند.
8. تب دنگی
معرفی: بیماری ویروسی ناشی از پشه‌های آلوده که علائمی مانند تب بالا، سردرد شدید، درد عضلانی و درد مفاصل را به دنبال خواهد داشت.
پیشگیری و کنترل: استفاده از پشه بند، استفاده از داروهای ضد درد و از بین بردن محل‌های تجمع پشه‌های خطرناک، از روش‌های پیشگیری از این بیماری به شمار می‌روند.
9. سرخک
معرفی: بیماری ویروسی بسیار مسری که از طریق تنفس یا تماس با ترشحات تنفسی افراد آلوده منتقل می‌شود. علائم سرخک شامل تب بالا، سرفه، آبریزش بینی، قرمزی چشم و بثورات پوستی قرمز و خارش‌دار است که معمولاً از صورت شروع شده و به سایر نقاط بدن گسترش می‌یابد.
پیشگیری و کنترل: واکسیناسیون MMR در دوران کودکی بهترین راه پیشگیری از سرخک است. همچنین، پرهیز از تماس با افراد بیمار و شستشوی مرتب دست‌ها از دیگر راه‌های پیشگیری از این بیماری هستند.
10. آبله مرغان
معرفی: یکی از رایج ترین بیماری‌های واگیر ویروسی که از طریق تنفس یا تماس با ضایعات پوستی افراد آلوده منتقل می‌شود. علائم آبله مرغان شامل تب، خستگی، سردرد، بثورات پوستی قرمز و خارش‌دار است که به تدریج تبدیل به تاول‌های پر از مایع می‌شوند. این تاول‌ها پس از خشک شدن، پوسته می‌بندند و می‌افتند.
پیشگیری و کنترل: واکسیناسیون آبله مرغان در دوران کودکی بهترین راه پیشگیری از این بیماری است.
