غذای مناسب نوزادان بالای 6 ماه
غذای مناسب نوزاد در 6 ماه اول عمر به طور عمده شیر مادر است. اما پس از 6 ماهگی، نیازهای تغذیه‌ای نوزادان تغییر می‌کند و نیاز به مواد غذایی متنوع‌تر و کالری بیشتری دارند. شروع تغذیه تکمیلی با مواد غذایی مناسب، رشد و تکامل نوزاد را تسهیل می‌کند.
غذای مناسب نوزاد شامل غلات حاوی آهن مثل برنج، گندم و جو، سبزیجات و میوه‌جات، گوشت، ماهی، تخم‌مرغ، حبوبات، لبنیات و روغن‌های سالم می‌باشد. این غذاها باید به صورت پوره و محتوای نرم و هموژن شده ارائه شوند تا نوزاد بتواند ببلعد. شیر مادر همچنان باید تا 2 سالگی ادامه یابد. مقدار غذای جامد روزانه باید به تدریج و با نظارت پزشک افزایش یابد. اجتناب از غذاهایی که احتمال حساسیت‌زایی دارند مثل شیر گاو، تخم‌مرغ، ماهی و غلات حاوی گلوتن تا 9-12 ماهگی توصیه می‌شود. تنوع بخشی به غذای نوزادان پس از 6 ماهگی برای رفع نیازهای تغذیه‌ای و تقویت سیستم ایمنی آنها حائز اهمیت است. البته باید با نظر پزشک و به صورت تدریجی صورت گیرد تا از بروز حساسیت‌های غذایی یا مشکلات گوارشی جلوگیری شود. آموزش والدین در زمینه تغذیه صحیح نوزادان، نقش مهمی در رشد و سلامت آنها دارد.
نکات مهم تغذیه برای نوزادان بالای 6 ماه
شروع دادن غذای مناسب نوزاد پس از 6 ماهگی باید با در نظر گرفتن نکاتی صورت گیرد:
- غذاها باید کاملاً هموژن شده و بدون قطعات درشت باشند تا خطر خفگی را کاهش دهد.
- میزان غذای اضافه شده به تدریج و طبق توصیه پزشک افزایش یابد.
- از غذاهای حساسیت‌زا مثل شیر گاو، تخم مرغ، ماهی و گلوتن تا 9-12 ماهگی پرهیز شود.
- مصرف آهن و روی کافی برای رشد و تکامل سیستم ایمنی ضروری است.
- منابع کلسیم مثل لبنیات و سبزیجات برگ سبز تامین کننده نیازهای استخوانی هستند.
- مصرف میوه و سبزیجات تازه برای تامین ویتامین‌ها و مواد معدنی مفید است.
- استفاده از نشاسته‌های پیچیده مثل سبزیجات، حبوبات و غلات کامل به جای غلات تصفیه شده.
- حبوبات و گوشت‌های لاغر برای تامین پروتئین کافی مناسب هستند.
- از نمک، شکر، چربی و ادویه‌جات اضافی پرهیز شود.
- آب کافی برای هیدراته نگه داشتن بدن ضروری است.
بنابراین، توصیه می‌شود غذای مناسب نوزاد حاوی مواد مغذی متنوع و سالم باشد تا رشد و تکامل بهینه او تضمین گردد. البته همیشه باید بر اساس سن نوزاد و توصیه‌های پزشک اقدام شود.
چرا نوزادان بالای شش ماه باید غذا بخورند؟
دادن غذای مناسب نوزاد پس از 6 ماهگی به دلایل زیر ضروری است:
- در 6 ماه اول عمر، شیر مادر تمام نیازهای تغذیه‌ای نوزاد را برآورده می‌کند اما پس از آن، شیر مادر به تنهایی کافی نیست. نوزاد نیاز به انرژی و مواد مغذی بیشتری دارد.
- مصرف غذاهای تکمیلی منجر به دریافت مواد مغذی متنوع‌تری مثل آهن، روی، ویتامین B12 و اسیدهای چرب ضروری می‌شود.
- تنوع غذایی باعث رشد و تکامل بهتر سیستم گوارشی و افزایش توانایی بدن در هضم و جذب مواد غذایی می‌شود.
- آشنایی نوزاد با طعم‌ها و بافت‌های غذایی مختلف، پذیرش غذا در آینده را تسهیل می‌کند.
- با شروع تغذیه تکمیلی، نوزاد مهارت‌های لازم برای جویدن و بلع غذا را فرا می‌گیرد.
- تغذیه ناکافی می‌تواند منجربه کمبودهای تغذیه‌ای و عقب ماندگی رشد شود.
- غذاهای تکمیلی انرژی و مواد لازم برای رشد سریع مغز و تکامل مهارت‌های حرکتی را فراهم می‌کنند.
بنابراین شروع به موقع غذای مناسب نوزاد، نقش بسزایی در تامین نیازهای تغذیه‌ای و تکامل صحیح نوزادان دارد.
حال غذاهای مناسب برای نوزادان کدامند؟
غذاهای سالم و مفید برای نوزادان عبارتند از:
- شیر مادر: شیر مادر منبع غنی پروتئین، ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌بادی‌هاست و بهترین غذا برای نوزاد محسوب می‌شود.
- غلات کامل: غلاتی مانند برنج قهوه‌ای، گندم کامل، جو دوسر و ارگانیک با فیبر بالا برای هضم سالم مفید هستند.
- سبزیجات: سبزیجات برگ سبز منبع عالی ویتامین A، C، املاح معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند.
- میوه‌ها: میوه‌های تازه منبع ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌های مفیدند. مصرف میوه‌های نرم و پخته شده توصیه می‌شود.
- حبوبات: حبوبات منبع خوب پروتئین گیاهی و فیبرند و برای رشد عالی هستند.
- گوشت و مرغ: گوشت‌های لاغر و مرغ بدون پوست منبع پروتئین حیوانی و آهن هستند.
- تخم مرغ: زرده تخم مرغ منبع پروتئین با کیفیت و ویتامین‌هاست.
- ماهی: ماهی منبع پروتئین، اسیدهای چرب امگا 3 و ویتامین D است.
- روغن‌های سالم: روغن‌های گیاهی مانند زیتون، کانولا و آفتابگردان برای جذب ویتامین‌ها مفیدند.
بنابراین با مصرف متعادل و متنوع این غذاها می‌توان غذای مناسب نوزاد را تامین نمود. البته همیشه باید سن و وضعیت نوزاد را در نظر گرفت.
بیشتر بخوانید : آشنایی با انواع غذای مناسب افراد دیابتی
برای نوزاد بالای شش ماه چه غذایی درست کنیم؟
- غلات: برنج، گندم، جو و ذرت را می‌توان به صورت برنج پخته، کته غلات، نان خرد شده یا غلات آسیاب شده به نوزاد داد.
- سبزیجات: هویج، کدو، سیب زمینی، کلم، اسفناج و … را به صورت پوره یا پخته شده نرم می‌توان مصرف کرد.
- میوه‌ها: میوه‌های نرم و رسیده مثل موز، پیاز، سیب و آلو را می‌توان به صورت پوره داد.
- حبوبات: عدس، لوبیا، نخود و … را می‌توان پخته و له شده به نوزاد داد.
- گوشت و مرغ: گوشت و مرغ بدون استخوان و پوست را به صورت له شده و آبکی می‌توان مصرف کرد.
- ماهی: ماهی‌های تازه و استخوان‌دار را می‌توان بخارپز کرده و له نمود.
- تخم مرغ: زرده تخم مرغ پخته را می‌توان به این لیست اضافه کرد.
- لبنیات: ماست و پنیر و کشک را می‌توان به صورت له شده مصرف کرد.
در کل غذای مناسب نوزاد باید کاملاً له شده، نرم و بدون قطعات درشت باشد. افزودن روغن مایع مثل روغن زیتون یا آفتابگردان به غذاها توصیه می‌شود.
سخن پایانی
با توجه به مطالب ارائه شده، می‌توان نتیجه گرفت پس از 6 ماهگی، شیر مادر به تنهایی نمی‌تواند نیازهای تغذیه‌ای نوزاد را برطرف کند و نیاز به شروع تغذیه تکمیلی نوزاد وجود دارد. غذای مناسب نوزاد شامل مواد مغذی مورد نیاز برای رشد و تکامل او است. غذاهای مناسب شامل انواع غلات، سبزیجات، میوه‌ها، حبوبات، گوشت، ماهی، تخم‌مرغ و لبنیات هستند که باید به صورت نرم و له شده ارائه شوند. میزان و تنوع غذا باید به تدریج و تحت نظر پزشک افزایش یابد تا از بروز مشکلات گوارشی جلوگیری شود. تغذیه مناسب و متعادل برای رشد و تکامل صحیح نوزاد در آینده ضروری است و آموزش والدین در این زمینه بسیار حائز اهمیت می‌باشد.
