انواع سونوگرافی

انواع سونوگرافی با روش های مختلف ولی با اصول یکسان انجام می شوند. سونوگرافی یک روش تشخیصی کاملا بی ضرر برای مشاهده درون بدن بیمار است. در این روش تشخیصی از امواج فراصوت که همان امواج صوتی با فرکانس بالا هستند، استفاده می شود. برای انجام این روش نیازی به استفاده از بی حسی و یا بیهوشی نیست زیرا امواج فرا صوت درد در بدن ایجاد نمی کنند.

برای انجام انواع سونوگرافی رادیولوژیست از دستگاه مخصوصی استفاده می کند. ابتدا لباس بیمار از روی ناحیه مورد نظر کنار زده شده تا با استفاده از ژل، پوست بدن چرب گردد. پزشک دستگاه مخصوص را بر روی محل مورد نظر با وارد کردن کمی فشار قرار می دهد. سپس با کمک دستگاه تولید کننده امواج صوتی، امواج فرا صوت به درون بدن تابانده می شوند. بعد از برخورد امواج به بافت درون بدن، اعضای داخلی بدن امواج را بازتاب می کنند. امواج بازتاب شده توسط دستگاه گرفته شده و با استفاده از کامپیوتر تجزیه و تحلیل می گردند. در انتها تصاویری بر روی مانیتور تشکیل می شود و پزشک قادر خواهد بود با بررسی تصاویر مشکل بیمار را تشخیص دهد.

دلایل انجام انواع سونوگرافی

انواع سونوگرافی روش تشخیصی غیر تهاجمی ، بدون درد و کاملا بی خطر است. از این روش برای تشخیص بیماری های افراد مختلف اعم از کودکان، مادران باردار و سالمندان استفاده می شود. سونوگرافی به دلایل مختلفی انجام می شود که شامل موارد زیر می باشند:

بررسی عملکرد تخمدان ها و رحم در خانم های باردار
نظارت بر روند تکامل و رشد جنین
ارزیابی مشکلات مثانه
بررسی مسیر جریان خون در قسمت های مختلف بدن
جهت انجام بیوپسی در مراحل تشخیص و درمان بیماری های سخت مانند انواع تومور
ارزیابی عملکرد غده تیروئید
ارزیابی توده های پستان
ارزیابی مشکلات سیستم تناسلی مردان و عملکرد غده پروستات
ارزیابی التهاب مفاصل
تشخیص بیماری متابولیک استخوان

انواع سونوگرافی

امروزه برای تشخیص انواع بیماری از روش سونوگرافی استفاده می شود. پایه و اساس تمام روش های سونوگرافی تقریبا یکسان بوده، فقط روند انجام آنها با هم متفاوت است.

انواع سونوگرافی عبارتند از:

سونوگرافی معمولی: این روش سونوگرافی برای تشخیص مشکلات قسمت های مختلف بدن و یا تشخیص روند رشد جنین در رحم مادر باردار استفاده می شود. سونوگرافی معمولی به صورت دو بعدی است.
سونوگرافی تخصصی: در سونوگرافی تخصصی از وسایل پیشرفته تر برای تشخیص مشکلات خاص بیماران استفاده می شود.
سونوگرافی سه بعدی: در سونوگرافی سه بعدی که تصاویری سه بعدی تولید می کند، از پروب های مخصوص استفاده می شود. از نرم افزارهای تخصصی در این سونوگرافی، جهت تجزیه و تحلیل به کار گرفته می شود.
کالر داپلر: در روش کالر داپلر یا تصویربرداری رنگی، مشکلات و تغییرات بسیار ریز و جزئی در بدن بررسی می شود.
سونوگرافی ترانس واژینال: این روش سونوگرافی ویژه خانم ها می باشد. در این روش دستگاه مخصوص در داخل واژن قرار گرفته و تصاویری از داخل سیستم تناسلی گرفته می شود.
سونوگرافی در منزل: در برخی از شرایط فرد مورد نظر توانایی جابه‌جایی و حرکت را ندارد و در این موقعیت شما باید در منزل سونوگرافی را انجام دهید و در این خصوص مراکزی وجود دارد که خدمات پزشکی را در منزل انجام میدهند. قابل توجه ساکنین شهر اصفهان مرکز پرستاری توانا خدمات سونوگرافی در منزل اصفهان را با تجهیزات مدرن و به روز انجام میدهد.

کاربرد انواع سونوگرافی

انواع سونوگرافی با هدف تشخیص مشکلات نواحی مختلف بدن انجام می شود مانند: سونوگرافی شکم و دستگاه گوارش، سونوگرافی قلب، سونوگرافی بیضه ها و عروق، سونوگرافی دوران بارداری، سونوگرافی دستگاه ادراری و …

انواع سونوگرافی به دو نوع کاربرد تشخیصی و درمانی تقسیم بندی می شوند:

سونوگرافی تشخیصی

بیماری های کلیه و سیستم ادراری
بیماری ها و مشکلات زنان و زایمان
بیماری های ارگان های داخل شکمی
بیماری های قلب و عروق
بیماری های مغز و اعصاب
بیماری های چشم
بیماری های ارتوپدی
بیماری های کودکان

سونوگرافی درمانی

برطرف کردن جای زخم و اسکار
کاهش التهابات، تورم و رسوبات کلسیم
کاهش اسپاسم عضلات
بهبود قابلیت کشش بافت های نرم بدن بعد از انجام تمرینات ورزشی سخت و فشرده
بهبود سوخت و ساز بدن
بهبود جریان خون
کاهش تحریک ریشه های عصبی
بهبود سرعت جذب داروها
بهبود تورم کیسه مفصلی
بهبود شانه منجمد
بهبود کشیدگی و یا پارگی عضلات

بیشتر بخوانید : وگن چیست

سونوگرافی بارداری

انواع سونوگرافی در دوره بارداری به دلایل مختلفی انجام شده تا وضعیت سلامتی مادر و جنین بررسی شود. این سونوگرافی به دلایل پزشکی و به دنبال مشاهده علائم مشکوک در خانم باردار انجام می‌شود. البته سونوگرافی بارداری برای تعیین جنسیت جنین هم تجویز می گردد. سونوگرافی برای خانم های باردار کاملاً بی‌خطر است ولی بهتر این است که سونوگرافی فقط برای موارد ضروری انجام شود.

سونوگرافی سه ‌ماهه اول دوران بارداری : در دوازده هفته اول دوره بارداری اندام‌های مختلف جنین به صورت کامل و سالم تشکیل می شوند. در سه ‌ماهه اول بارداری، انواع سونوگرافی به علل زیر انجام می‌گردد:

معاینه رحم و دهانه رحم، تخمدان‌ ها و واژن جهت تشخیص ناهنجاری ‌های دوره بارداری
تأیید قطعی بارداری
بررسی ضربان قلب جنین
بررسی رشد غیرعادی در جنین
بررسی وضعیت بارداری تا خارج از رحم نباشد

سونوگرافی سه‌ ماه دوم و سوم بارداری : در سه‌ ماه دوم دوران بارداری تقریباً تمام اندام‌ های اصلی بدن جنین همچون دست ها، پاها و اندام تناسلی جنین شکل گرفته اند. به همین دلیل بعد از هفته دوازدهم بارداری جنسیت جنین تشخیص داده می‌شود.

انواع سونوگرافی از جمله سونوگرافی بعد از هفته دوازدهم علاوه بر تعیین جنسیت به منظور تشخیص سندروم داون در جنین، تشخیص ناهنجاری های مادرزادی، احتمال سقط‌ جنین و … انجام می‌شود.

سونوگرافی nt

سونوگرافی nt یکی از سونوگرافی های مهم دوران بارداری است که در پایان سه ‌ماه اول بارداری انجام می شود. این سونوگرافی به پزشک جهت تشخیص احتمالی ناهنجاری‌ های کروموزومی در جنین کمک می‌کند. این سونوگرافی بر ناحیه کوچکی در پشت گردن جنین تمرکز دارد که به عنوان گره نوچال شناخته می شود. در جنینی که احتمال بروز اختلالات کروموزومی مانند سندروم داون در آن‌ بالا است، آب میان بافتی در گره نوچال تجمع پیدا می‌کند

اقدامات لازم قبل از انجام انواع سونوگرافی

اقدامات لازم برای انجام انواع سونوگرافی بستگی به نوع سونوگرافی دارد. اگر سونوگرافی بیمار در نواحی شکمی، رحم، کلیه و مثانه باشد، بیمار باید حدود 4 تا 6 لیوان آب را قبل از انجام سونوگرافی بخورد. همچنین در برخی موارد پزشک تجویز می کند تا بیمار برای مدت 8 الی 12 ساعت قبل از سونوگرافی ناشتا باشد.

اگر سونوگرافی بیمار برای تشخیص مشکلات سیستم گوارشی اعم از کبد، طحال، صفرا و … باشد، بیمار باید حدود 2 روز قبل از سونوگرافی از مصرف غذاهای چرب پرهیز کند. همچنین برای مدت 8 الی 12 ساعت قبل از سونوگرافی ناشتا بماند.

فواید انجام سونوگرافی

انجام انواع سونوگرافی با توجه به شرایط جسمانی و مشکل بیمار تجویز می شود.

روشی کاملا بی خطر برای تمام قسمت های بدن
روشی غیر تهاجمی و بدون نیاز به وارد کردن سوزن در زمان تصویربرداری از بافت های داخلی بدن
مناسب استفاده برای اکثر افراد در سنین مختلف و انواع ضایعه
کم هزینه
حفظ سلامتی جنین
تصویربرداری دقیق از بافت های نرم و اعضای داخلی بدن
قابل مشاهده بودن مسیر عروق خونی در سونوگرافی داپلر
دیدن تصاویر بافت های داخلی بدن به صورت آنلاین