علت بی اختیاری ادرار در زنان مسن و درمان آن
بی اختیاری ادرار در مردان و زنان در هر سنی ممکن است رخ دهد، اما در بین زنان و افراد مسن شایع تر است و حدود 30 درصد از زنان مسن و 15 درصد از مردان مسن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اگرچه بی اختیاری ادرار زنان مسن شایع تر است، اما جزو بخش طبیعی روند پیری نیست. بی اختیاری ادرار زنان مسن ممکن است ناگهانی و موقتی (مانند زمانی که فرد دارویی مصرف می‌کند که اثر ادرارآور دارد) یا طولانی مدت (مزمن) باشد. حتی گاهی اوقات بی اختیاری مزمن ادرار ممکن است با موفقیت درمان شود. بی اختیاری ادرار (UI) در واقع از دست دادن تصادفی ادرار است. طبق گزارش انجمن ملی کنترل، بیش از 25 میلیون بزرگسال بی اختیاری ادرار موقت یا مزمن را تجربه می‌کنند. بی اختیاری ادرار (از دست دادن غیرارادی ادرار) در زنان دو برابر شایع تر از مردان است و حداقل از هر 3 زن مسن 1 نفر را مبتلا می‌کند.
این یک مشکل پزشکی است که اغلب قابل درمان است و باید حل شود. بی اختیاری ادرار (UI) می تواند باعث کاهش عزت نفس، تأثیر منفی بر سلامت روانی و جسمی و کیفیت زندگی افراد شود. طبق مطالعه‌ای که بخشی از آن توسط آژانس تحقیقات و کیفیت مراقبت‌های بهداشتی پشتیبانی می‌شود، زنان سالمندی که دچار بی‌اختیاری ادرار می‌شوند، اغلب شرم، انزجار، خجالت و فعالیت کمتر در زندگی اجتماعی را تجربه می‌کنند. همه این عوامل می‌توانند منجر به افسردگی شوند. با در نظر گرفتن UI به عنوان یک بیماری با علل زمینه‌ای (هرچند گاهی غیرقابل برگشت)، داروسازان می‌توانند به مدیریت بیماران برای بهبود علائم و به حداقل رساندن عوارض کمک کنند. ادرار طبیعی یک فرآیند پیچیده است که به مثانه برای دفع و ذخیره ادرار و به مجرای ادراری برای بسته و باز شدن نیاز دارد. دفع طبیعی زمانی اتفاق می افتد که انقباض مثانه با شل شدن اسفنکتر مجرای ادرار هماهنگ باشد. ناتوانی در کنترل ادرار به عنوان UI شناخته می‌شود.
انواع بی اختیاری ادرار در زنان مسن
- بی اختیاری استرسی: بی اختیاری ادرار هنگام فعالیت‌های مختلف یک مشکل بسیار شایع در زنان مسن است و پزشکان این نوع بی اختیاری را مرتبط با استرس می‌دانند.
- بی اختیاری فوری: هنگامی که زنان میل شدیدی به ادرار کردن و در نگه داشتن ادرار تا رسیدن به دستشویی مشکل دارند، ممکن است دچار بی اختیاری فوری شوند.
- بی اختیاری مختلط
اگرچه اکثر زنان یک یا نوع دیگری از بی اختیاری را دارند، اما زنان مسن اغلب مبتلا به هر دو نوع می‌شوند. بی اختیاری ادرار به اعتماد به نفس زنان آسیب می‌رساند و در توانایی آنها برای لذت بردن از فعالیت‌های مورد علاقه شان اختلال ایجاد می‌کند. همچنین کیفیت زندگی آنها را کاهش می‌دهد. زنان چندین گزینه برای مدیریت بی اختیاری ادرار خود دارند که در درجه اول شامل درمان دارویی یا غیر دارویی است. بسیاری از مطالعات نشان داده اند که اکثر زنان علائم خود را با استفاده از مداخلات محافظه کارانه غیر دارویی بهبود می بخشند که این موارد عبارتند از:
- تمرینات تخصصی عضلات کف لگن برای جلوگیری از بی اختیاری ادرار زنان مسن
- نرمال کردن وزن (کاهش وزن اضافی)
- مصرف مایعات
- تحریک الکتریکی یا مغناطیسی داخل واژن ممکن است به بی اختیاری ادرار زنان مسن کمک کند. با این حال، برخی از زنان از این درمان‌های غیر دارویی بهره نمی‌برند یا نمی‌توانند به این درمان‌ها دسترسی داشته باشند. در این مورد، پزشکان ممکن است استفاده از داروها را برای کمک به مشکلات بی اختیاری پیشنهاد کنند.
دلایل بی اختیاری ادرار زنان سن بالا
- پیری: با افزایش سن، مثانه و ماهیچه‌های کف لگن ضعیف تر یا بیش از حد فعال می‌شوند، به خصوص در زنانی که بچه دارند. هنگامی که مثانه و این ماهیچه‌ها به طور طبیعی کار نمی‌کنند، ممکن است بدون هشدار شل و باعث نشت ادرار شوند.
- شرایط پزشکی زمینه ای: برخی از زنان مسن از مشکلات پزشکی رنج می‌برند که به اعصاب کنترل کننده مثانه آسیب می‌رساند. به عنوان مثال می توان به دیابت شیرین، سکته مغزی، بیماری پارکینسون و سایر شرایطی که بر مغز یا اعصاب تأثیر می‌گذارد، اشاره کرد. همچنین مسائل دیگری وجود دارد که می‌تواند بر تحرک سالمندان تأثیر بگذارد (مانند آرتریت یا ضعف)،که دسترسی به موقع به توالت را برای آنها دشوار می‌کند.
- یبوست: زنان سالمند ممکن است با مشکلات جویدن و بلع مواجه شوند و بنابراین از رژیم غذایی غنی از فیبر مانند میوه‌ها و سبزیجات اجتناب کنند. اینها می‌توانند منجر به یبوست شوند و هنگامی که روده به دلیل یبوست بیش از حد پر است، به مثانه فشار وارد می‌کند و می تواند بر عضلات کف لگن تأثیر بگذارد و باعث نشت غیر ارادی ادرار شود.
- عفونت ادراری: بی اختیاری ادرار می‌تواند یکی از علائم عفونت‌های دستگاه ادراری باشد که افراد مسن بیشتر در معرض ابتلا به آن هستند.
- داروهای فشار خون، داروهای قلب، شل کننده‌های عضلانی و آرام بخش
- یکی دیگر از دلایل بی اختیاری ادرار زنان سن بالا، بارداری و زایمان واژینال است.
از آنجایی که عوامل مختلفی می توانند در بی اختیاری ادرار زنان پیر نقش داشته باشند، پزشک ابتدا یک تاریخچه پزشکی دقیق می‌گیرد. همچنین یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد.
بیشتر بخوانید : انواع بیماری مقاربتی؛ آشنایی با علائم، تشخیص و روش های درمان
چه گزینه‌های درمانی در دسترس هستند؟
از آنجایی زنان سن بالا بی اختیاری ادرار را تجربه می‌کنند ممکن است از افتادگی اندام لگن یا سایر مشکلات کف لگن نیز رنج ببرند. تیم پزشکی شامل جراح، متخصص زنان و زایمان، فیزیوتراپیست و سایر اعضای تیم مراقبت برنامه درمانی بهینه را تعیین می‌کند.
- گزینه‌های غیر جراحی: بسته به نوع بی اختیاری ادرار زنان سن بالا، چندین گزینه غیر جراحی در دسترس است.
- گزینه های جراحی: اگر بی اختیاری ادرار زنان مسن به درمان غیر جراحی پاسخ ندهد یا بی اختیاری بسیار شدید باشد، باید گزینه جراحی در نظر گرفته شود. روش جراحی شامل قرار دادن یک بند نازک و کوچک ساخته شده از مواد مصنوعی یا مش در زیر مجرای ادرار است که مثانه را به بیرون تخلیه می کند. این جراحی کم تهاجمی را می توان به عنوان جراحی یک روزه انجام داد.
- پزشک همچنین ممکن است برای آرام کردن اسپاسم و فشارهای مثانه یا تزریق کلاژن برای افزایش مقاومت مجرای ادرار، دارو تجویز کند.
